Rzadko się mówi o rozróżnieniu między poradnictwem psychologicznym (ang. counseling), a psychoterapią, a dość często zdarza się, że terminy te są ze sobą mylone i osoby uczestniczące w poradnictwie psychologicznym spodziewają się psychoterapii lub odwrotnie. Zarówno jedna jak i druga forma pomocy jest potrzebna, ale wymaga innego sposobu oddziaływania i kierowana jest do osób o innym typie potrzeb.

Poradnictwo psychologiczne to pomoc osobom zdrowym, które doświadczają problemów życiowych i różnego rodzaju kryzysów rozwojowych, np. narodziny dziecka, utrata pracy, rozwód, wyprowadzka na studia, emerytura itp. Osoba zgłaszająca trudności spotyka się z daną sytuacją życiową często pierwszy raz w życiu, dlatego nie dobrała jeszcze efektywnych sposobów radzenia sobie z tą zmianą. Poradnictwo oferuje pomoc w aktualnym problemie i w poszukiwaniu potrzebnych do tego umiejętności, które były już nabyte przez klienta, bądź z różnych powodów nie mogły być ukształtowane wcześniej. Klient szuka własnych zasobów (mocnych stron) w celu obniżenia emocjonalnego dyskomfortu i wzmocnienia samooceny. Przygląda się także czynnikom utrudniającym poradzenie sobie z sytuacją takim jak: ocena zdarzeń, sposoby radzenia sobie ze stresem, relacje z innymi. Ta forma oddziaływania pomaga w utrzymaniu zdrowia psychicznego, w odzyskaniu wsparcia otoczenia i wpływu na własne życie. Poradnictwo psychologiczne może prowadzić osoba, która ukończyła jednolite studia magisterskie na kierunku psychologia. 

Psychoterapia natomiast jest metodą leczenia zaburzeń zdrowia psychicznego, np.  zaburzeń osobowości, uzależnień, zaburzeń lękowych, zaburzeń odżywiania itp. Ponadto psychoterapia zajmuje się tymi problemami, które wynikają z powtarzających się schematów, mechanizmów czy nieadaptacyjnych wzorców zachowania. Pacjent koncentruje się na wcześniejszych urazach psychicznych, przygląda się własnym sposobom myślenia i nieadekwatnym mechanizmom, które uniemożliwiają mu zaspokojenie własnych potrzeb. Źródłem trudności pacjenta nie jest jedno wydarzenie, ale większość wydarzeń w jego życiu, które widzi i interpretuje w sposób zniekształcony, a to wywołuje jego cierpienie. Psychoterapeuta dobiera metody zgodne z nurtem jego szkoły psychoterapeutycznej (np. poznawczo-behawioralna, psychodynamiczna, systemowa), która sygnuje swoich absolwentów certyfikatem.

Psychoterapia może trwać dłużej niż poradnictwo psychologiczne, które koncentruje się na rozwiązaniu konkretnego problemu. Oczywiście zależy to od zgłaszanego problemu, rodzaju zaburzenia, indywidualnego tempa pracy i gotowości do współpracy. 

Klient nie musi wiedzieć jaka forma pomocy będzie dla niego najlepsza. Specjalista zdrowia psychicznego (psycholog bądź psychoterapeuta) zazwyczaj w ciągu kilku pierwszych spotkań orientuje się czego dotyczy problem pacjenta i informuje go najlepszych metodach służących jego zdrowiu. 

W zespole specjalistów Poradni Salomon znajdują się zarówno psychologowie udzielający wsparcia w ramach poradnictwa psychologicznego, jak i psychoterapeuci, pracujący z pacjentami podczas psychoterapii.

Autor: Martyna Romanowicz (psycholog, zajmuje się poradnictwem psychologicznym)

* źródło: Jan Czesław Czabała „Poradnictwo psychologiczne a psychoterapia” (2016)

Poradnia Salomon, psycholog Łódź, psychoterapia Łódź