Dlaczego sięgamy po podróbki?

Rynek „podróbek” jest ogromny. Jeżeli codziennie transportuje się około 400 mln kontenerów załadowanych towarami, to szacuje się, że co dziesiąty wiezie podrabiane produkty. Według Światowej Organizacji Handlu roczna wartość „podróbek” przekracza 15 mld euro.

W przypadku nabywania podrabianych produktów znacznie częściej mamy do czynienia z sytuacją, w której konsument, nabywając podrabiany markowy produkt, nie ma świadomości, że jest to „podróbka”. Ale nie rzadko zdarzają się sytuacje, w których konsumenci z premedytacją nabywają repliki oryginalnych towarów.

Fenomen podrabianych produktów

Kupowanie podrabianych produktów w sytuacji, w której konsument wie, że produkt nie jest oryginalny i mimo to go nabywa, jest pewnym fenomenem. Racjonalne myślenie w takim przypadku zostaje odstawione w bok. Otóż konsument ten rezygnuje z utylitarnych korzyści dostarczanych przez produkt (często bowiem „podróbki” są bardzo złej jakości) tylko po to, aby nabyć logotyp znanej marki. Proces ten jest skomplikowany a motywacja konsumentów wielowymiarowa. Czy takie zachowania zakupowe mają jakieś przełożenie na życie? Jakie są ich konsekwencje?

Ukryta cena sięgania po podrabiane produkty

Kupowanie „podróbek” pociąga za sobą pewne konsekwencje. Badania przeprowadzone przez zespół amerykańskich uczonych pokazują wiele ciekawych rzeczy. W jednym z eksperymentów osoby badane były losowo przydzielone do jednej z dwóch grup:

  1. Pierwszej grupie mówiono, że rzekomo z odpowiedzi na kilka wcześniejszych pytań wynika, że preferują oni nabywanie „podróbek”,
  2. Druga grupa otrzymywała informacje, że preferują oni kupno oryginalnych produktów. Następnie każdy respondent otrzymywał do przetestowania oryginalne okulary marki Chloe (grupa o preferencjach do nabywania „podróbek” otrzymywała informację, że jest to replika).

W ostatnim etapie mierzono poziom oszukiwania osób badanych wykorzystując do tego proste zadania eksperymentalne. Wyniki były jednoznaczne: osoby z grupy „podróbek” znacznie częściej oszukiwały w prostych zadaniach eksperymentalnych niż osoby, którym powiedziano, że preferują kupno oryginalnych produktów.

Cierpi nasza moralność

Ludzie nabywają podrabiane towary, aby osiągnąć korzyści wynikające z marki tych produktów. Jednocześnie nie zdają sobie sprawy z tego, że wyrządzają krzywdę swojemu Ja – zaczynają oszukiwać w prostych codziennych sytuacjach. Warto zauważyć, że inne osoby badane zapytane o to, którzy konsumenci będą bardziej oszukiwać – czy ci, którzy noszą oryginalne produkty, czy ci, którzy noszą „podróbki” – sądziły, że osoby z obu grup będą oszukiwać w równym stopniu. Oznacza to, że nie jesteśmy świadomi konsekwencji nabywania podrabianych produktów.

Artykuł został stworzony przez Poradnię Rodzinną Salomon w Łodzi, świadczącą kompleksową pomoc psychologiczną i prawną. Jeżeli szukasz pomocy poradni psychologicznej, sprawdź więcej.